Καταρριψεις, αναχαιτισεις, απωλειες. Ο ακηρυχτος πόλεμος πανω από το Αιγαιο και τα αγνωστα περιστατικα

Με αφορμή την προσφυγή της κόρης Τούρκου πιλότου κατά του ελληνικού δημοσίου για υποτιθέμενη κατάρριψη του αεροσκάφους του πατέρα της πάνω από το Αιγαίο και τον συνεπακόλουθο θάνατό του επιχειρούμε μια συνοπτική περιγραφή ενός πραγματικά "ακήρυκτου πολέμου" που διεξάγεται πάνω από το Αιγαίο από το 1964 και μετά, ημερομηνία που για πρώτη φορά η τουρκική αεροπορία βομβάρδισε την Κύπρο.

Κάποια από τα στοιχεία ανατρέπουν προκαταλήψεις, ενώ δίδονται και απαντήσεις σε κρίσιμα ερωτήματα, όπως αυτό του αν η ελληνική πλευρά παραβιάζει τον τουρκικό εναέριο χώρο... Συχνά σε τέτοια ζητήματα δημιουργείται μεγάλη παραφιλολογία από ευφάνταστους, ενώ στο χορό προστίθενται και οι συνομωσιολόγοι... Γι' αυτό με το παρόν άρθρο θα μείνουμε καθαρά στις μαρτυρίες των Ελλήνων πιλότων που βιώνουν εδώ και δεκαετίες έναν ακήρυκτο πόλεμο που μαίνεται εδώ και δεκαετίες και ξεκίνησε με αφορμή την ένταση που σημειωνόταν στο Κυπριακό, ήδη από το 1964.

Καλοκαίρι 1974 Εισβολή στην Κύπρο - 22 Ιουλίου Ανατολικό Αιγαίο

Με τις μάχες στην Κύπρο να συνεχίζονται και τον Αττίλα να επιτίθεται βάρβαρα στον Κυπριακό Ελληνισμό, η ελληνική αεροπορία αντιμετώπισε παράλληλα πολύ σοβαρές προκλήσεις και στο Αιγαίο. Το μεσημέρι της 22ας Ιουλίου 1974 ώρα 13:30 δύο ελληνικά F-5 απογειώθηκαν για να αναχαιτίσουν ισάριθμα τουρκικά F-102. Δινόπουλος και Σκαμπαρδώνης ήταν οι χειριστές από ελληνικής πλευράς. Πραγματοποιείται εμπλοκή με τον Σκαμπαρδώνη και τα 2 τουρκικά αεροσκάφη, ενώ ο Δινόπουλος έχει μείνει απαρατήρητος καθώς, όντας ψηλότερα, δεν είχε γίνει αντιληπτός από τους δυο τούρκους πιλότους. Τότε ξαφνικά βλέπει τον επικεφαλής του ενός τουρκικού F-102 να εξαπολύει έναν πύραυλο AIM-4 Phalcon κατά του Σκαμπαρδώνη, αστοχώντας. Τότε ο Δινόπουλος κάνει απότομη βύθιση και ευρισκόμενος πίσω από τα τουρκικά αεροσκάφη εκτοξεύει άμεσα τον έναν από τους δύο ΑΙΜ-9 Sidewinder που έφερε το αεροσκάφος του. Όμως ο πρώτος πύραυλος αστοχεί, καθώς η κεφαλή του δεν είχε προθερμανθεί αρκετά. Ο Δινόπουλος χωρίς δισταγμό εκτόξευσε τον δεύτερο πύραυλο, ο οποίος και πέτυχε το τουρκικό F-102, στέλνοντάς το να συντριβεί φλεγόμενο στη θάλασσα. Ο δεύτερος Τούρκος χειριστής χάνει τον προσανατολισμό του και, χρησιμοποιώντας αλόγιστα τη μετάκαυση του κινητήρα του, έχασε τα κάυσιμα του και επιχείρησε αναγκαστική προσγείωση σε δρόμο στα μικρασιατικά παράλια. Το αεροσκάφος καταστράφηκε και ο ίδιος μεταφέρθηκε βαριά τραυματισμένος στο νοσοκομείο, όπου πέθανε από τα τραύματά του.

Ο Δινόπουλος αποστρατεύθηκε από την Πολεμική Αεροπορία με το βαθμό του σμηνάρχου, ενώ ο Θ. Σκαμπαρδώνης με τον βαθμό του ταξιάρχου. Αρκετά χρόνια μετά την αερομαχία, όταν υπηρετούσε στο “Air-South Command" του ΝΑΤΟ στη Νάπολη, ένας Τούρκος αξιωματικός της αεροπορίας που συζητούσε μαζί του, ισχυρίστηκε ότι δύο τουρκικά F-102 είχαν καταρρίψει δύο ελληνικά F-5. Όταν ο Σκαμπαρδώνης τον ρώτησε "μοιάζω με φάντασμα;", ο Τούρκος έχασε το χρώμα του...

Επόμενο σοβαρό περιστατικό το 1975, με τους Τούρκους να αποστέλλουν φωτοαναγνωριστικά Φάντομ (RF-4) πάνω από το Καστελόριζο...η απάντηση της ελληνικής πλευράς ήταν η απογείωση ίδιου τύπου μαχητικών τα οποία παραβίασαν τον τουρκικό εναέριο χώρο πάνω από την Σμύρνη, παίρνοντας όπως λέει ο Πρωτόπαπας "κάποιες καταπληκτικές φωτογραφίες της περιοχής..." Μέχρι τις μέρες μας οι Τούρκοι εξακολουθούν να ισχυρίζονται ότι συχνά τα ελληνικά μαχητικά όταν συμπλέκονται με τα τουρκικά παραβιάζουν τον τουρκικό εναέριο χώρο, χωρίς όμως να προσκομίζουν και τις απαραίτητες αποδείξεις ότι κάτι τέτοιο γίνεται μεθοδευμένα από ελληνικής πλευράς.

Κεντρικό Αιγαίο 3 Οκτωβρίου 1977

Ζεύγος ελλληνικών Φάντομ F-4 απογειώνονται να αναχαιτίσουν άγνωστο ίχνος. Ένα από τα 2 ελληνικά μαχητικά πέφτει "κατά την διάρκεια εκπαιδευτικής πτήσης" σύμφωνα με το ανακοινωθέν, παίρνοντας στο υγρό τάφο τους 2 πιλότους. Η πραγματικότητα πολύ διαφορετική...στην προσπάθεια να αναχαιτιστεί αμερικανικό ανθυποβρυχιακό αεροσκάφος, αυτό πραγματοποιήσε απότομο και επικίνδυνο ελιγμό, εξαιτίας του οποίου το ελληνικό F-4 να καταπέσει. Το συμβάν ουσιαστικά παρέμεινε μέχρι και πριν λίγα χρόνια απόρρητο.

Βόρειο Αιγαίο - 18 Ιουνίου 1992

Ο υποσμηναγός Νίκος Σιαλμάς χάνει τραγικά την ζωή του όταν το παρωχημένο για την εποχή εκείνη Mirage F-1 εμπλέκεται με 2 τουρκικά υπερσύγχρονα F-16... η "μάχη" άνιση και όμως ο Σιαλμάς καταφέρνει να "εγκλωβίσει" το ένα F-16. Το τουρκικό αεροπλάνο κατάφερε την τελευταία στιγμή να μην ακουμπήσει στη θάλασσα από την βύθιση που έκανε προκειμένου να ξεφύγει, αλλά το παλαιότερο αεροσκάφος του Σιαλμά τον πρόδωσε, καθώς δεν κατάφερε να ξανασηκωθεί από την βύθιση. Σύμφωνα με πιλότους που είδαν το περιστατικό το τουρκικό αεροσκάφος που κατεδίωκε ο Σιαλμάς ακούμπησε κυριολεκτικά την θάλασσα, ανοίγοντας αυλάκι, αλλά ο δυνατός κινητήρας του έσωσε τον Τούρκο πιλότο. Όσο για τον Σιαλμά, αυτός πέρασε στην αιωνιότητα, με ένα λιτό μνημείο που χτίστηκε στον Αγιο Ευστράτιο, ορατό από τον αέρα να θυμίζει την ανθρωποθυσία...με το ακρωτήρι της νησίδα να παίρνει το όνομά του.

"Το περιστατικό της Ρόδου" - Φεβρουάριος 1995

Μια από τις ημέρες που οι Έλληνες αεροπόροι θα θυμούνται για πολλά χρόνια. Οι τουρκικές παραβιάσεις έχουν πλέον καταντήσει μια ανιαρή ρουτίνα. Τέσσερα υπερσύγχρονα τουρκικά F-16 φτάνουν στην Ρόδο, ενώ η ελληνική πλευρά στέλνει μόλις δύο πεπαλαιωμένα Mirage F1, πράξη που υποδηλώνει την σαφή ανωτερότητα των Ελλήνων χειριστών και την περιφρόνηση τους προς τις επιδόσεις των Τούρκων ομολόγων τους. Γίνεται εμπλοκή πάνω από την Κάρπαθο, όπου εν τέλει τα 2 ελληνικά Mirage F1 όχι μόνο κάνουν τα 4 F-16 να το βάλουν στα πόδια, αλλά απομονώνουν και ένα από αυτά. Στην σκληρή εικονική αερομαχία που ακολουθεί ο Τούρκος πιλότος "εισέρχεται για να ξεφύγει σε βύθιση από την οποία όμως δεν καταφέρνει να βγει μπαίνοντας πλέον σε πορεία σύγκρουσης με την θάλασσα...Ο Τούρκος χειριστής στο παρά πέντε και τραυματισμένος καταφέρνει να εκτιναχθεί, όπου θα τον περισυλλέξει ελληνικό ελικόπτερο. Η επίσημη εκδοχή Ελλάδας και Τουρκίας, που έχει κατά καιρούς αμφισβητηθεί από τουρκικά ΜΜΕ, κάνει λόγο για σοβαρή μηχανική βλάβη του τουρκικού αεροσκάφους..

Λέσβος - 27 Δεκεμβρίου 1995

Δυό ημέρες μετά τα Χριστούγεννα επέλεξαν δύο τουρκικά F-4 να πετάξουν μεταξύ Χίου και Λέσβου. Όπως απεδείχθη δεν ήταν η τυχερή τους ημέρα,καθώς στη Λήμνο είχαν μετασταθμέυσει ελληνικά σύγχρονα F-16. Οι Τούρκοι όμως επέμειναν, δεν υποχώρησαν, μπήκαν σε εμπλοκή και όταν το ένα τουρκικό F-4 Φάντομ έκανε ένα ακραίο ελιγμό για να αποφύγει τον σίγουρο εγκλωβισμό του από το ελληνικό F-16 καρφώθηκε κυριολεκτικά στην θάλασσα σκοτώνοντας ακαριαία τον ένα χειριστή του, με τον άλλο να εκτινάσσεται και να διασώζεται από ελληνικό ελικόπτερο έρευνας και διάσωσης. Η τουρκική πλευρά, απέδωσε και αυτό το περιστατικό σε "μηχανική βλάβη" για λόγους που έχουν να κάνουν με την χειραγώγηση της κοινής γνώμης.

Χίος - 8 Οκτωβρίου 1996 Κατάρριψη ή "μηχανική βλάβη" η πτώση τουρκικού F-16;

Το φορτίο εκείνης της ημέρας βαρύ: Δύο τουρκικά F-16 συνοδεύουν τέσσερα τουρκικά F-4 Φάντομ, καθώς η Τουρκία κάνει ο, τι μπορεί να παρεμποδίσει την άσκηση "ΤΟΞΟΤΗΣ". Η ελληνική πλευρά θα στείλει μόλις 2 Mirage 2000 που αμέσως εμπλέκονται με τα 6 τουρκικά αεροπλάνα. Τα δύο F-16 δεν έλεγαν να αποχωρήσουν από το ελληνικό FIR με το ένα να προβαίνει σε εξαιρετικά επικίνδυνους ελιγμούς, προσπαθώντας να εκγλωβίσουν τα Mirage 2000. Ξαφνικά στο ένα F-16 σημειώνεται μια εκκωφαντική έκρηξη. Ο ένας Τούρκος χειριστής σκοτώνεται ακαριαία, ενώ ο συγκυβερνήτης του καταφέρνει να εκτιναχθεί. Όλες οι πληροφορίες, χωρίς να επιβεβαιώνονται, συγκλίνουν στο ότι το ένα Mirage εκτόξευσε ένα πύραυλο Magic II, με το δεύτερο τουρκικό F-16 να απομακρύνεται άμεσα προς τα τουρκικά παράλια. Ο δεύτερος πιλότος που διασώζεται, χωρίς να έχει επιβεβαιωθεί ή διαψευστεί μέχρι τις μέρες μας, υπάρχει η φημολογία ότι ήταν Ισραηλινός.

Κάρπαθος - 23 Μαΐου 2006 - Ημέρα Ντροπής

Χάνεται με τραγικό τρόπο κατά την διάρκεια αναχαίτισης ο χειριστής F-16 Κων/νος Ηλιάκης. Η αποστολή των τριών τουρκικών αεροσκαφών, 2 F-16 και ένα φωτο-αναγνωριστικό RF-4, κατευθύνονται προς την Κρήτη για να πάρουν εικόνες από τους ρωσικούς πυραύλους S-300. Στην εικονική αερομαχία που ακολουθεί κατά λάθος συγκρούονται ένα τουρκικό και ένα ελληνικό F-16. Ο Ηλιάκης χάνει την ζωή του, ενώ ο Τούρκος χειριστής εκτινάσσεται και τον περισυλλέγει διερχόμενο εμπορικό πλοίο που πλέει σε ελληνικά χωρικά ύδατα... Η ιστορία δεν τελείωσε εκεί, καθώς η συνέχεια είναι εξίσου τραγική και ντροπιαστική, ενώ από θαύμα δεν γλιτώσαμε περισσότερα θύματα από ελληνικής πλευράς...λόγω χειρισμών της τότε Υπουργού των Εξωτερικών Ντόρας Μπακογιάννη...

Αποστέλεται ελικόπτερο με άντρες των ειδικών δυνάμεων της Ελληνικής Αεροπορίας να περισυλλέξουν τον Τούρκο πιλότο από το κατάστρωμα του εμπορικού, αλλά εκείνος τράβηξε το πιστόλι του απειλώντας να τους πυροβολήσει. Τότε η Ελληνίδα ΥΠΕΞ αποσύρει τα 2 F-16 που σηκώνονται για να καλύψουν το ελληνικό ελικόπτερο. Στην άλλη όχθη οργανώνεται ολόκληρη αποστολή διάσωσης με πολλά F-16 και ελικόπτερα διάσωσης για τον πιλότο τους που ακόμη βρισκόταν σε ελληνικά χωρικά ύδατα. Τα τουρκικά αεροσκάφη πέρναγαν ξυστά από το ελληνικό ελικόπτερο, το οποίο και άρχισε να τραντάζεται επικίνδυνα, καθώς οι Τούρκοι προσπαθούσαν όχι να το διώξουν από την περιοχή, αλλά να το ρίξουν. Στις απανωτές και απεγνωσμένες εκκλήσεις του ελληνικού ελικοπτέρου για αποστολή βοήθειας, ο ασύρματος παρέμεινε βουβός...