Οι αναφορές του Προέδρου της Δημοκρατίας στο πρόγραμμα Natura 2000
από τα Δωδεκάνησα δεν ήταν τυχαίες. Πρόκειται για μία “ασπίδα” έναντι
των τουρκικώ παράλογων αλλά επίμονων διεκδικήσεων. Πως λειτουργεί αυτή η
“ασπίδα” είχε γίνει κατανοητό από τον Κώστα Λαλιώτη, από την εποχή που
ήταν στο ΥΠΕΧΩΔΕ.Μ΄ ένα αναλυτικό κείμενο ενημέρωσε τον ΠτΔ, αλλά και την κυβέρνηση και τα κόμματα της αντιπολίτευσης.
Είναι το κείμενο που ακολουθεί:
1. Οι Κοινοτικές Οδηγίες στοχεύουν στην προστασία της βιοποικιλότητας στο έδαφος της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Η Οδηγία 79/409/ΕΟΚ θεσμοθετήθηκε με σκοπό την προστασία, τη διατήρηση και τη ρύθμιση της αναπαραγωγής όλων των ειδών πτηνών που ζουν εκ φύσεως σε άγρια κατάσταση στο ευρωπαϊκό έδαφος των κρατών μελών.
Η Οδηγία 92/43/ΕΟΚ «για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας» θεσμοθετήθηκε με σκοπό να συμβάλλει στην προστασία της βιολογικής ποικιλότητας, μέσω της διατήρησης των φυσικών οικοτόπων, καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας στο ευρωπαϊκό έδαφος των κρατών μελών που εφαρμόζεται η συνθήκη.
Οι Κοινοτικές Οδηγίες απαιτούν να διαμορφωθούν με επιστημονικά κριτήρια εθνικοί κατάλογοι περιοχών του Δικτύου Natura 2000 και να υποβληθούν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Στο Άρθρο 3 της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ προβλέπεται η σύσταση του Ευρωπαϊκού Δικτύου Natura 2000.
To Δίκτυο Natura 2000 αποτελεί ένα Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο περιοχών, οι οποίες φιλοξενούν φυσικούς τύπους οικοτόπων και οικοτόπους ειδών που είναι σημαντικοί σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Κάθε κράτος μέλος συμβάλλει στη σύσταση του εν λόγω δικτύου.
Το δίκτυο Natura 2000 αποτελείται από δύο κατηγορίες περιοχών:
τις «Ζώνες Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ)» (Special Protection Areas – SPA) για την Ορνιθοπανίδα, όπως ορίζονται στην Οδηγία 79/409/EK «για τη διατήρηση των άγριων πτηνών», όπως ισχύει,
τους «Τόπους Κοινοτικής Σημασίας (ΤΚΣ)» (Sites of Community Importance – SCI) όπως ορίζονται στην Οδηγία 92/43/ΕΟΚ.
Οι ΖΕΠ, μετά το χαρακτηρισμό τους από τα Κράτη Μέλη, εντάσσονται αυτόματα στο Δίκτυο Natura 2000.
Σε ό,τι αφορά στους ΤΚΣ, όπως προβλέπεται από το Άρθρο 4 της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ, κάθε κράτος μέλος προτείνει εθνικό Κατάλογο Τόπων Κοινοτικής Σημασίας, με βάση συγκεκριμένα επιστημονικά κριτήρια. Στη συνέχεια, αποστέλλει στη Διεύθυνση Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τον Εθνικό Κατάλογο των περιοχών μαζί με τους σχετικούς χάρτες, έτσι ώστε να διαμορφωθεί ο ενιαίος Ευρωπαϊκός κατάλογος με τους αντίστοιχους Ευρωπαϊκούς Χάρτες, που συναποτελούν το Δίκτυο Natura 2000 της Ευρώπης.
2. Η Ελλάδα τεκμηρίωσε επιστημονικά και απέστειλε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Εθνικό Κατάλογο των περιοχών του Δικτύου Natura 2000
Στην Ελλάδα, η δημιουργία του Δικτύου Natura 2000 ξεκίνησε το 1994 σύμφωνα με τις προδιαγραφές, τις απαιτήσεις και τα κριτήρια που καθορίζονται από τις ανωτέρω Κοινοτικές Οδηγίες. Το ΥΠΕΧΩΔΕ, το 1994, με ειδική Σύμβαση ανέθεσε στο Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων Υγροτόπων (ΕΚΒΥ) και στο Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας την επιστημονική ευθύνη και το συντονιστικό ρόλο για την εκπόνηση Μελετών με καταγραφή όλων των προστατευόμενων περιοχών, οι οποίες πληρούν τα κριτήρια για την κατάταξη τύπων οικοτόπων και οικοτόπων ειδών της Οδηγίας 92/43/ΕΚ στη χώρα μας (296 περιοχές και χάρτες– «Επιστημονικός Κατάλογος»).
Για το σκοπό αυτό δραστηριοποιήθηκε μια πολυπληθής διεπιστημονική ομάδα με τη συμμετοχή 100 Επιστημόνων με διαφορετικές ειδικότητες. Η επιστημονική τεκμηρίωση έγινε στο πλαίσιο ευρωπαϊκού προγράμματος LIFE (1994-1996) με τίτλο «Καταγραφή, Αναγνώριση, Εκτίμηση και Χαρτογράφηση των Τύπων Οικοτόπων και των Ειδών Χλωρίδας και Πανίδας της Ελλάδας (Οδηγία 92/43/ΕΟΚ)». Στον «Επιστημονικό Κατάλογο» εντάχθηκε το σύνολο σχεδόν των μέχρι τότε προστατευόμενων περιοχών σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.
Με βάση τα ανωτέρω αποτελέσματα, το ΥΠΕΧΩΔΕ από το 1996 απέστειλε κατά φάσεις, στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τον Εθνικό Κατάλογο των προτεινόμενων Τόπων Κοινοτικής Σημασίας, περιλαμβανομένων και των ορίων τους.
Η επιλογή των Προστατευόμενων Οικοτόπων με απεικόνιση σε Χάρτες προτάθηκε από τη χώρα μας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η τελική πρόταση έγινε από κοινή ομάδα εργασίας των Υπουργείων ΠΕΧΩΔΕ και Γεωργίας κατόπιν γνωμοδοτήσεων όλων των συναρμόδιων Υπουργείων.
3. Οι εθνικοί κατάλογοι αξιολογούνται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε συνεργασία με τα κράτη μέλη και ενσωματώνονται σε Ευρωπαϊκό Κατάλογο περιοχών του Δικτύου Natura 2000 με προβολή σε αντίστοιχους χάρτες.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, βασιζόμενη στους Εθνικούς Καταλόγους και στα συμπεράσματα της Κοινοτικής διαδικασίας των βιογεωγραφικών σεμιναρίων, καταρτίζει, σε συμφωνία με καθένα από τα κράτη μέλη, σχέδιο καταλόγου τόπων κοινοτικής σημασίας. Όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία αυτή, οι προτεινόμενοι από τα κράτη μέλη ΤΚΣ (pSCI), χαρακτηρίζονται ως ΤΚΣ με σχετική απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα ο πρώτος κατάλογος των Τόπων Κοινοτικής Σημασίας που περιελάμβανε 239 περιοχές. (Ο κατάλογος ήταν και είναι ανοιχτός για συμπλήρωση…)
Οριστικοποιήθηκε και δημοσιεύθηκε στην επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, το 2006, με την Απόφαση της Επιτροπής της 19ης Ιουλίου «σχετικά με την έγκριση, σύμφωνα με την οδηγία 92/43/ΕΟΚ του Συμβουλίου, του καταλόγου των τόπων κοινοτικής σημασίας για τη μεσογειακή βιογεωγραφική περιοχή» (2006/613/ΕΚ) (Official Journal of the European Union, L 259, 21 September 2006, http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/HTML/?uri=OJ:L:2006:259:FULL&from=FRN).
Τα αρχεία για την εξέλιξη των Μελετών, των Κοινοτικών Οδηγιών, των Καταλόγων και των Χαρτών και των Νόμων, που προσδιορίζουν τις περιοχές με τα απολύτως προστατευόμενα οικοσυστήματα βρίσκονται στη Διεύθυνση Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος και Βιοποικιλότητας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και στο Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας, Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων – Υγροτόπων (ΕΚΒΥ).
Οι ΤΚΣ υπόκεινται στις διατάξεις προστασίας του άρθρου 6 παρ. 2, 3, 4 της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ.
Μετά την οριστικοποίηση του καταλόγου των ΤΚΣ, τα Κράτη Μέλη υποχρεούνται να κηρύξουν τις περιοχές αυτές ως «Ειδικές Ζώνες Διατήρησης (ΕΖΔ)» (Special Areas of Conservation – SAC)» το αργότερο μέσα σε μια εξαετία και να καθορίσουν τις προτεραιότητες για την διατήρηση σε ικανοποιητική κατάσταση των τύπων οικοτόπων και ειδών κοινοτικού ενδιαφέροντος εντός αυτών.
Οι ΕΖΔ υπόκεινται στις προστατευτικές διατάξεις του άρθρου 6 παρ. 1, 2, 3, 4 της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ.
Η Ελλάδα με το Ν3937/2011 (ΦΕΚ60/Α/31-3-2011) χαρακτήρισε τους 239 Τόπους Κοινοτικής Σημασίας ως Ειδικές Ζώνες Διατήρησης.
4. Οι περιοχές προστασίας του Ευρωπαϊκού Δικτύου Natura 2000 όλων των κρατών μελών είναι αναρτημένα σε Κεντρικό Ευρωπαϊκό Αποθετήριο.
Όλες οι πληροφορίες, τα περιγραφικά δεδομένα, οι χάρτες και τα γεωγραφικά αρχεία των περιοχών του Ευρωπαϊκού Δικτύου Natura 2000είναι αναρτημένα στο Κεντρικό Αποθετήριο Δεδομένων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Κάθε φορά που ένα κράτος μέλος τροποποιεί το Εθνικό Δίκτυο Natura 2000, υποβάλει στην Ευρωπαϊκή Ένωση τα νέα δεδομένα, ήτοι την εθνική βάση δεδομένων, γεωγραφικά αρχεία, και κατάλογο τροποποιήσεων, τα οποία βρίσκονται στο Κεντρικό Ευρωπαϊκό Αποθετήριο Δεδομένων (https://cdr.eionet.europa.eu/).
Το Ελληνικό Δίκτυο Natura 2000 περιλαμβάνει την πλειονότητα των προστατευόμενων περιοχών της χώρας:
τους 10 Υγροτόπους Διεθνούς Σημασίας σύμφωνα με τη Σύμβαση RAMSAR,
τους Εθνικούς Δρυμούς,
τα Εθνικά Πάρκα,
το Θαλάσσιο Πάρκο Ζακύνθου και το Θαλάσσιο Πάρκο Αλοννήσου,
τα Καταφύγια Άγριας Ζωής,
τα Διατηρητέα Μνημεία της Φύσης
καθώς και άλλες περιοχές ειδικής αναφοράς και προστασίας.
5. Το Δίκτυο NATURA 2000 είναι ανοικτό για τη συμπλήρωσή του και την επέκτασή του
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, με τη διαδικασία των βιογεωγραφικών σεμιναρίων, στοχεύει στην ενίσχυση και τον εμπλουτισμό του ευρωπαϊκού δικτύου. Τα τελευταία έτη, έχει τεθεί ως στόχος η αύξηση του αριθμού και της επιφάνειας κάλυψης των περιοχών του Δικτύου Natura 2000 στη θάλασσα, και για τον σκοπό αυτό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει οργανώσει έναν αριθμό θαλάσσιων βιογεωγραφικών σεμιναρίων.
Η Ελλάδα είχε ως εκκρεμότητα τη συμπλήρωση του δικτύου Natura 2000 στη θάλασσα.
Στο πλαίσιο αυτό, η τελευταία εθνική υποβολή των στοιχείων για το δίκτυο Natura 2000 πραγματοποιήθηκε στις 02/3/2018 (https://cdr.eionet.europa.eu/gr/eu/n2000/). Σε αυτή την υποβολή έχουν υποβληθεί τα στοιχεία από την αναθεώρηση και επικαιροποίηση του εθνικού καταλόγου του δικτύου με την Κοινή Υπουργική Απόφαση 50473/2017 (ΦΕΚ 4432/Β/2017), οι οποίες πλέον ανέρχονται σε 446, και περιλαμβάνουν ένα αξιόλογο τμήμα θαλάσσιας έκτασης, ώστε να αντιμετωπιστεί και η ανωτέρω εκκρεμότητα.
Ειδικότερα, η έκταση που το νέο Δίκτυο NATURA καλύπτει έχει τις εξής καταγραφές:
Χερσαία έκταση: 36.187,98 km2
Θαλάσσια έκταση: 22.585,18 km2
6. Τα όρια και οι πληροφορίες για το δίκτυο Natura 2000 είναι προσβάσιμα σε κάθε ενδιαφερόμενο
Για την εύληπτη παρουσίαση του δικτύου Natura 2000, o Eυρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος λειτουργεί και ενημερώνει έναν χάρτη, τo Natura 2000 MapViewer.
Στον χάρτη αυτόν, μπορεί ο χρήστης να αναζητήσει, εκτός από τα όρια των περιοχών του δικτύου Natura 2000, περιγραφικά στοιχεία και πληροφορίες με τη μορφή Τυποποιημένου Εντύπου Δεδομένων (http://natura2000.eea.europa.eu/).
Τα ανωτέρω στοιχεία και δεδομένα είναι διαθέσιμα, τόσο από την αρμόδια Διεύθυνση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, όσο και από το Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων Υγροτόπων, το οποίο έχει διαχρονικά στηρίξει στα θέματα του δικτύου Natura 2000 την ανωτέρω υπηρεσία και παραμένει διαθέσιμο ώστε να παρέχει στην Πολιτεία επιστημονικές πληροφορίες και δεδομένα, όπου απαιτηθεί.
Είναι αυτονόητο ότι τόσο η καταγραφή, η τεκμηρίωση και η ανάδειξη όσο και η ευθύνη για την προστασία των Περιοχών (όπως αποτυπώνονται στους σχετικούς Χάρτες) του Δικτύου NATURA 2000 διαμορφώνει ένα διττό STATUS, διαμορφώνει ταυτόχρονα ένα Εθνικό Κεκτημένο για κάθε Χώρα και ένα Ευρωπαϊκό Κεκτημένο για την Ευρωπαϊκή Ένωση.
militaire.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου