Ο Ίων Δραγούμης ήταν αυτός που συνέταξε το πρωτόκολλο παραδόσεως της Θεσσαλονίκης, δεκανέας και σύμβουλος του Διαδόχου Κωνσταντίνου τότε, με το οποίο ο Βίκτωρ Δούσμανης και ο Ιωάννης Μεταξάς παρέλαβαν την υπογραφή του Ταξίν Πασά για την απελευθέρωση της πόλης, ανήμερα του Αγίου Δημητρίου το 1912. Στις 27 Οκτωβρίου ο Δραγούμης ύψωσε την ελληνική σημαία στο προξενείο της Θεσσαλονίκης!
Ο Ταξίν πασάς υπογράφει το πρωτόκολλο παραδόσεως ενώπιον των επιτελών Βίκτωρα Δούσμανη και του Ιωάννη Μεταξά.
Ακολουθεί το γράμμα του Ιωάννη Μεταξά προς την γυναίκα του στις 29 Οκτωβρίου του 1912 από την απελευθερωμένη πλέον Θεσσαλονίκη:
«Πόσο θα σου φαίνεται παράξενο να λαμβάνης γράμμα μου από την Θεσσαλονίκην. Το βράδυ ήλθον εις το στρατηγείον Τούρκοι απεσταλμένοι προτείνοντες την παράδοσιν του στρατού και της πόλεως. Ο Διάδοχος ανέθεσεν εις τον Δούσμανην και εις εμέ να διαπραγματευθώμεν. Τους εζητήσαμεν και το Καραμπουρνού. Δεν εδέχθησαν, και την άλλην ημέραν εκινήσαμεν προς μάχην. Είχα κάμει την διαταγήν της μάχης, και το απόγευμα της 26ης ήσαν κυκλωμένοι. Προτού όμως αρχίσει το πυρ, έστειλαν πάλιν απεσταλμένους και εδέχθησαν όλους τους όρους μας. Μετέβημεν νύκτα ο Δούσμανης και εγώ εις Θεσσαλονίκην και διεπραγματεύθημεν με τον Τούρκο αρχιστράτηγον την παράδοσιν του στρατού του, της πόλεως και του Καραμπουρνού, υπεγράψαμεν το πρωτόκολλον.
Συγκινητική στιγμή! Εγυρίσαμεν αμέσως νύκτα.
Την άλλην ημέραν εισήλθαμεν πάλιν εις την Θεσσαλονίκην οι δυό μας και απετελειώσαμεν την παράδοσιν. Το απόγευμα της 27ης εισηγάγαμεν τον στρατόν. Το δε πρωί της 28ης εισήλθεν ο Διάδοχος, ημείς μαζύ του, και από οπίσω του η 1η Μεραρχία. Εχάλασεν ο κόσμος! Ήμουν άυπνος και σχεδόν νήστις επί τρείς ημέρας, με τρομεράν βροχήν , σχεδόν διαρκώς καβάλλα. Αλλά επήραμεν την Θεσσαλονίκην, το Καραμπουρνού, και 30.000 χιλιάδες στρατού αιχμαλώτους…»
Το πρωτόκολλο παραδόσεως της Θεσσαλονίκης, υπογεγραμμένο από τον Βίκτωρα Δούσμανη και τον Ιωάννη Μεταξά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου