Είναι το επάγγελμα των αστυνομικών
επικίνδυνο και ανθυγιεινό; Τα στοιχεία θανάτων, αναπηρίας και σοβαρών
τραυματισμών του ένστολου προσωπικού «κόβουν την ανάσα»
Τελικά είναι το επάγγελμα των
αστυνομικών επικίνδυνο και ανθυγιεινό; Τα νούμερα μετράνε για τις
εκάστοτε πολιτικές ηγεσίες ή οι ένστολοι είναι «αναλώσιμα υλικά» και
«παράπλευρες απώλειες»; Στην πρόσφατη ημερίδα της Πανελλήνιας
Ομοσπονδίας Αστυνομικών Υπαλλήλων για την επικινδυνότητα του αστυνομικού
επαγγέλματος, ο ορθοπεδικός χειρουργός τραυματιολόγος, ταξίαρχος
Αθανάσιος Μπαδέκας, Διευθυντής των Κεντρικών Ιατρείων Αθηνών, παρουσίασε
στοιχεία θανάτων, αναπηρίας, σοβαρών τραυματισμών και ασθενειών του
ένστολου προσωπικού που κυριολεκτικά «κόβουν την ανάσα». Ο κ. Μπαδέκας
έκανε λόγο για τεκμηρίωση του αυτονόητου…
Τα θύματα αστυνομικοί προέρχονται από
τρομοκρατία, οργανωμένο έγκλημα, προσαγωγές, τροχαία, γήπεδα,
διαδηλώσεις αυτοτραυματισμοί, αυτοχειρία, έμφραγμα και άλλα παθολογικά
αίτια. Την τελευταία δεκαετία, 663 αστυνομικοί έχουν χάσει τη ζωή τους
με αιτία δολοφονίες, ασθένειες, ατυχήματα σε υπηρεσία και εκτός αυτής,
αυτοκτονίες και αιφνίδιοι θάνατοι. Τη δεκαετία 2000-2010, από επίσημα
στοιχεία της Διεύθυνσης Αστυνομικού Προσωπικού, 12 αστυνομικοί
σκοτώθηκαν κατά τη μάχιμη αστυνόμευση (ένοπλες συμπλοκές) και 2.633
τραυματίστηκαν. Κάθε χρόνο, δύο αστυνομικοί χάνουν τη ζωή τους στο
πλαίσιο άσκησης των καθηκόντων τους, και κάθε μήνα 3-4 πεθαίνουν πρόωρα
εξαιτίας ασθενειών ή άλλων αιτίων.
Το στρεσογόνο επάγγελμα του ένστολου για
το 2010 κατέγραψε 1.786 εν ενεργεία αστυνομικούς με σοβαρά προβλήματα
υγείας, το 2011 2.322, 3.420 το 2012, το 2013 4.532, το 2014 5.231,
5.870 το 2015 και 6.742 το 2016.
Ομάδα ΔΙ.ΑΣ.
Από την μάχιμη υπηρεσία δίκυκλης αστυνόμευσης 11 αστυνομικοί έχουν χάσει
τη ζωή τους την τελευταία διετία οδηγώντας μοτοσυκλέτες. Αριθμός
δεκαπλάσιος από τον μέσο όρο εμπλοκής ενός μέσου οδηγού σε θανατηφόρο
τροχαίο. Δηλαδή οι αστυνομικοί της ΔΙ.ΑΣ. έχουν 100% παραπάνω
πιθανότητες να σκοτωθούν με μοτοσυκλέτα από έναν οποιονδήποτε άλλο
οδηγό. Από τον συνολικό αριθμό των στελεχών της 2.200-2.300, ο αριθμός
των νεκρών σε δυστυχήματα είναι ενδεκαπλάσιος του μέσου όρου.
Μάλιστα η εμπλοκή των αστυνομικών της
ΔΙ.ΑΣ. σε «ιδιωτικά» τροχαία ατυχήματα υπολογίζεται μεγαλύτερος αν
συνυπολογιστεί ότι αρκετοί από αυτούς, δεν οδηγούν τα υπηρεσιακά
δίτροχα, είναι μονίμως συνεπιβάτες, και έτσι δεν θεωρείται ότι
επηρεάζονται άμεσα από αυτήν τη μορφή οδήγησης.
Την τελευταία τριετία από εποχούμενες
δυνάμεις της αστυνομίας, τραυματίστηκαν 4.870 αστυνομικοί. Από αυτούς
τους τραυματισμούς οι 2.931 ήταν ελαφροί με κάτω των δύο εβδομάδων
νοσηλεία, οι 1.654 μεσαίας βαρύτητας έως τρεις εβδομάδες και οι 285 ήταν
σοβαροί με νοσηλεία πάνω από τρεις μήνες.
Ψυχικά τραύματα
Το μετατραυματικό στρες είναι μια διαταραχή που προκαλείται μετά ύστερα
από μια πολύ τραυματική εμπειρία που έζησε κανείς, και η οποία είτε
απείλησε τη σωματική του ακεραιότητα είτε συγκλόνισε τον συναισθηματικό
του κόσμο. Τα ψυχικά τραύματα των αστυνομικών κατηγοριοποιούνται σε
οξεία με τα συμπτώματα να διαρκούν 1-3 μήνες, σε χρόνια με συμπτώματα
που ξεπερνούν τους 3 μήνες και υστερόχρονα που εμφανίζονται τουλάχιστον 6
μήνες μετά το τραυματικό συμβάν. Περίπου το 30% από τους αστυνομικούς
θα αναπτύξουν ένα χρόνιο είδος της διαταραχής που θα τους ταλαιπωρεί στη
διάρκεια της ζωής τους, το οποίος εκδηλώνεται ως εξής:
• Φυσικές αντιδράσεις: σωματική
ένταση, κούραση, δυσκολία στον ύπνο, σωματικός πόνος, αντίδραση φόβου
στο παραμικρό, ταχυκαρδία, τάση για εμετό, αλλαγές στην όρεξη και στη
σεξουαλική επιθυμία.
• Διαπροσωπικές αντιδράσεις στις
σχέσεις, τη δουλειά, τις φιλίες, το γάμο ή ως γονιός: έλλειψη
εμπιστοσύνης, εκνευρισμός, σύγκρουση, απομόνωση, αίσθημα απόρριψης ή
εγκατάλειψης, απομάκρυνση, επικριτική διάθεση ή τάση να τα ελέγχει όλα.
• τρομακτικές αναμνήσεις, εφιάλτες, φλας μπακ.
• Ακραίες απόπειρες αποφυγής ενοχλητικών αναμνήσεων: χρήση αλκοόλ ή ναρκωτικών.
• Υπερδιέγερση: κρίσεις πανικού, υπερβολικός εκνευρισμός.
• Σοβαρός βαθμός άγχους: παράλυση από το φόβο, υπερβολική ανημποριά, καταναγκαστικές ιδέες και εμμονές.
• Σοβαρός βαθμός κατάθλιψης: παντελής έλλειψη ελπίδας, χαμηλή αυτοεκτίμηση, έλλειψη κινήτρων ή σκοπού στη ζωή.
Προτάσεις
Ο ταξίαρχος στην παρουσίασή του αναφέρει ότι είναι αναγκαία και
αυτονόητη η ένταξη του αστυνομικού επαγγέλματος στα επικίνδυνα και
ανθυγιεινά. Κάνει λόγο για δημιουργία πτέρυγας νοσηλείας σε νοσοκομείο
της ΕΛ.ΑΣ. με ειδίκευση στην τραυματολογία και ψυχιατρική, για βελτίωση
του στόλου οχημάτων δικύκλων, βελτίωση του εξοπλισμού και εδραίωση της
σχέσης εμπιστοσύνης με τους πολίτες και το κράτος.
__________
* Παναγιώτης Σπυρόπουλος